door In Wie is die ZZP’er spreek ik met ZZP’ers die al een tijdje bezig zijn, minimaal 5 jaar. Ik vraag ze naar hun struggles, learnings, financiën en meer. Wil je ook in deze rubriek? Mail dan naar valerie@zzp-struggles.com. Ook als je het een leuk interview vond en er iets aan hebt gehad dan vind ik het leuk een berichtje van je te ontvangen!
Interview 1: Fotograaf en podcastmaker Pauline Smale
Pauline spreek ik op Koningsdag 2022 in Bounce Space Amsterdam. Een gekke datum, maar ik stelde het voor en Pauline zei ja! Ik had haar een aantal dagen eerdere ontmoeten op een business event en we hadden gelijk een goede klik. Toen ik belde om voor te bereiden op het interview over ZZP life, raakten we ook weer niet uitgepraat. En die klik was er nog steeds met Koningsdag. Ik wilde eerste het interview ook als podcast en op YouTube uitzenden, dus we zaten lekker te klooien met de camera, maar uiteindelijk kies ik dit keer toch voor een uitgeschreven variant om mee te beginnen. Laten we van start gaan!
Hey Pauline, hoe ben je eigenlijk zzp’er geworden?
Toen ik in loondienst was, werd mijn contract niet verlengd. Ik was net 30 en na de geboorte van mijn zoon ging ik nadenken over waar ik nou écht blij van werd. Dit bleek fotografie te zijn! Ik ben in 2006 begonnen met een opleiding aan de fotovakschool. Toen ik 2,5-3 jaar in de opleiding, kreeg ik her en der aanvragen en moest ik voor mezelf beginnen om te kunnen factureren. Ik ging naar de KVK en schreef mezelf in.
Wat voor fotografieklussen heb je sindsdien allemaal gedaan?
Ik fotografeer inmiddels 16 jaar, mijn specialisatie is zakelijke portretten voor bedrijven en startende ondernemers, voor bijv. hun website en socials. Mijn opdrachtgevers variëren van Bacardi tot ABN-AMRO en van de Cliniclowns tot freelancers. ABN was wel een van mijn tofste klussen. Beeldbankieren werd net gelanceerd en daarom moesten alle adviseurs gefotografeerd worden. Deze foto’s werden uiteindelijk geprojecteerd op gebouwen bij de Zuidas. Bij sommige opdrachtgevers kom ik jaarlijks terug voor nieuwe personeelsfoto’s, soms is iets eenmalig.
ZZP tijdens corona – hoe ben je corona doorgekomen als ZZP’er?
Ik kan me voorstellen dat dit fotografiegebeuren behoorlijk stillag tijdens corona… hoe heb je dat opgelost? Pauline: de key is; aanpassen, aanpassen! Events en fotografie lagen stil tijdens corona, bedrijven waren dicht, dus mijn agenda was opeens volledig leeg. Geen bruiloften, geen zakelijke portretten, helemaal niks. Ik ben toen gaan kijken naar andere mogelijkheden. Zou ik iets nieuws kunnen opstarten? Op Clubhouse ontstonden spontane gesprekken en talks over boeken en ik merkte dat ik audio ook een mooi middel vond om dingen te delen, met mensen in contact te staan en mensen te bereiken. Vanuit huis had ik contact met de hele wereld. Op Clubhouse heb ik veel nieuwe mensen ontmoet en daar is een nieuw idee uit ontstaan: Pauline’s podcast. Ik ben heel veel boeken gaan lezen en ben hierover een podcast gestart: Pauline’s podcast. Ik interview auteurs en lees voor uit inspirerende boeken, een hele uitdaging en supertof om te doen! De kracht van audio is echt enorm. In beweging blijven en jezelf ontwikkelen is het allerbelangrijkste om te overleven als ZZP’er, want je situatie kan zomaar veranderen zoals we allemaal hebben gezien tijdens corona.
Wat zijn voor jou de voordelen van het ZZP leven? En wat zijn de nadelen of uitdagingen voor jou als ZZP’er?
Ik ben zelf spontaan en houdt van een zekere flexibiliteit, met een kind om voor te zorgen kan het fijn zijn veel thuis te werken en flexibel te zijn. Maar een open planning heeft ook een keerzijde, mijn agenda is altijd sluitpost. Als iemand ziek s of een shoot niet door kan gaan dan heeft dat wel veel consequenties, het is dus zeker niet voor iedereen geschikt om met deze wisselingen in planningen om te gaan. Events zijn natuurlijk meestal wel wat langer van tevoren bekend, maar last-minute veranderen vaak nog dingen, daar moet je wel tegen kunnen.
Wat is jouw netwerktip?
Mijn netwerk tip is: Clubhouse! Via Clubhouse heb ik allemaal mensen leren kennen, hier heb ik uiteindelijk ook nog fotoshoots uitgehaald. Online kun je zoveel mensen leren kennen, hoe had ik die ooit anders kunnen ontmoeten? Elk deel van het land, Friesland, Limburg, Den-Haag, iedereen zat op Clubhouse. Zonder de deur uit te gaan zijn hier op dit kanaal veel mogelijkheden.
Let’s talk about finance. Wat was jouw eerste factuur en wat is je hoogste factuurbedrag?
Mijn eerste klus was voor een werving- en selectiebureau. Het was echt spannend om voor het eerst als zelfstandige te werk te gaan en te factureren (ik moest alles zelf uitzoeken), maar het geeft een enorme kick als het geld op je rekening staat! Ik werk vaak met korte klussen van een dag of bijvoorbeeld 10 dagen, dus mijn maximale factuurbedrag is van dat soort klussen.
Vraag: welke kosten heb je?
Mijn vaste lasten zijn laag, ik had eerst een studio maar ik hou ervan de weg op gaan. Ik heb thuis nog wel een kleine ruimte waar ik kan fotograferen, maar mijn spullen staan meestal gewoon ingepakt ready to go naar de volgende klus. Dus mijn kosten zijn alleen reiskosten en apparatuur.
Heb je wel eens een klus gedaan die niet bij je paste?
Een keer werd ik gevraagd voor het fotograferen van zilveren horloges. De reflectie hierop is vreselijk, er is reflectie van zowel het glas als het zilver. Je ziet je camera, je studio, alles. Als je een rood shirt aan hebt, zie je het terug op de foto. Daarnaast moest alles worden gefotografeerd met de wijzerplaat op 10 voor 10. Het was enorm veel werk al die pinnetjes erin en uit te zetten en ook nog heel veel editen. Zoiets neem ik zeker nooit meer aan!
Heb je verder wel eens vervelende dingen meegemaakt?
Ja in al die jaren kom je alles wel tegen, zoals niet betalende klanten, of opeens een #metoo hand over je rug voelen tijdens het fotograferen. Daarnaast heb ik ook te maken met klanten die opeens alles anders willen of niet scherp hebben wat ze willen.
Hoe los je deze struggles op?
Fotografie kan vrij intiem worden, met zwangere vrouwen of bijvoorbeeld met het aanraken van iemand om de kleding goed tee doen. Het is dus belangrijk dat dit zorgvuldig gebeurt. Ik ben bij die opdrachtgever waar dat incident plaatsvond van de wrijvend hand de confrontatie wel aangegaan, na overleg met vrienden, want je kan ook denken dat het ‘erbij hoort’. Verder besteed ik nu altijd veel aandacht aan het voortraject: wat kan je voor elkaar betekenen en hoe zorg je dat de verwachtingen ook uitkomen?Door veel tijd te besteden voor je begint kun je veel struggles voorkomen.
Hoe bepaal je of je met iemand samen gaat werken als je aanvraag krijgt?
Eerst doe ik een eerste telefoongesprek als voorgesprek. Soms is het “vandaag bellen, morgen draaien”. De kernvraag die ik stel is: wat verwacht je van mij? Bij een grotere klus dan komen er uiteraard nog sessies tussen om de doelen te bepalen. De prijzen staan op mijn website, dus dat kunnen klanten al zien voor ze me benaderen. Als alles duidelijk is ga ik aan de slag.
Hoe bepaal je als ZZP’er je ideale klant?
Elke opdrachtgever helpt je weer je ideale klant nog scherper te krijgen. Soms leer je van een opdracht en denk je – dit doe ik nooit meer! Als je dat duidelijk hebt dan komen ze dus ook niet meer op je pad. Als ik in een voortraject merk dat een klant niet weet wat ie met zijn bedrijf wil, kan ik ook niet het beste halen uit de foto’s, er zit dan gewoon niet veel in. Ik kan niet iets eruit halen wat er nog niet in zit, wat er uitkomt is afhankelijk van de input. Natuurlijk kan ik als de klant niet weet wat ze willen wel vragen stellen over bijv. kleuren, locaties kleding etc. Maar als een klant nog te veel zoekende is, dan weet ik al dat dit niet mijn ideale klant is. Een tip die ik dus kan geven is: bedenk vragen om mee te denken met de klant en bekijk goed in het voortraject of jullie een match zijn. Daarnaast is het belangrijk op je intuïtie te vertrouwen, als je al aanvoelt dat het ‘gezeik’ gaat worden, dan is dit meestal helaas juist.
Heb je veel terugkerende klanten?
Eerst fotografeerde ik vaak bruiloften, dan heb je klanten die maar een keer terugkomen natuurlijk. Maar erna heb ik mijn verdienmodel aangepast, door te kiezen voor klanten waar je vaker langs kan komen kun je meer halen uit een klantcontact. Ik vind het superleuk om mee te groeien met een bedrijf en vaker langs te gaan voor updates of om nieuwe dingen te schieten.
Hoe motiveer je jezelf als ZZP’er?
Pauline: mijn motivatietip als je een berg werk opkijkt is: het opdelen in stukken. Soms moet ik heel veel selecteren en editen. Als ik uit 1200 foto’s moet kiezen dan zeg ik bijvoorbeeld tegen mezelf: ik werk net zolang door tot ik 100 foto’s heb en dan ga ik wat anders doen. Of ik doe de Pomodori techniek. De Pomodoro techniek is gericht op het optimaal benutten van jouw aandacht op de taken die jij gedaan wil hebben. Het is een methode voor tijdmanagement waarbij je je gedurende korte periode extreem concentreert op een taak. Erna ga je dan iets anders doen om even te ontspannen. Verder helpt het me om een lekker muziekje of een podcast op te zetten. Voor de juiste mindset, lees ik bepaalde boeken. Energie moet je als ondernemer vaak uit jezelf halen, maar samenwerken is ook heel fijn.
Hoe daag je jezelf uit?
Ik geef mezelf steeds nieuwe uitdagingen, tijdens boekenweek ben ik bijvoorbeeld 10 achter elkaar een podcast over boeken gaan editen. Ik hou van uitdaging en denk altijd na: wat kan ik verbeteren, hoe moet het anders? Ik vind het leuk om nieuwe dingen te bedenken. En dan te evalueren en verder te gaan. Na 10 dagen intensief ermee bezig te zijn bepaal ik: wil ik het doen of wil ik het niet blijven doen? De afweging die ik maak is dan bijvoorbeeld hoe leuk is het en hoe arbeidsintensief? Na 10 dagen ontdek ik of het überhaupt iets voor me is, of niet. Bij de podcast kwam ik tot de conclusie dat het leuk is, maar dat ik het alleen wil doen wanneer het mij uitkomt. Ik vond het te veel druk geven om het elke dag te doen. Ik ben flexibel en van tevoren inspreken lukt niet dus dan werkt het niet. Een andere challenge die ik mezelf gaf tijdens corona was om 365 dagen lang een foto te posten op Instagram van een andere plek in de regio. Ook tijdens corona moest ik ervoor zorgen dat ik zichtbaar bleef. Andere dingen buiten mijn comfortzone en uitdagingen die ik mezelf heb gegeven zijn de interviews voor Clubhouse, gasten selecteren en uitnodigen, audio editen, elke week een boek lezen. Ik heb geen journalistieke achtergrond, het zijn allemaal leertrajecten.
Hoe zorg je dat je in balans blijft in je ZZP leven?
Mijn eigen energieniveau ligt heel hoog, ik ben extrovert en nieuwsgierig en vind het heel leuk met mensen te werken, daar krijg ik dus veel energie van. Maar als ik op een beurs 150 mensen moet fotograferen dan moet ik echt tot mezelf komen. Daar houd ik rekening mee in mijn planning. Het is belangrijk goed voor jezelf te zorgen: niet alleen energie geven aan anderen, maar ook voldoende tijd uittrekken om jezelf op te laden. Wat ik lastig vind is op tijd naar bed gaan, dit is een verbeterpunt, maar vind werk te leuk en dit roep ik al tien jaar. Reminders etc. helpen niet, om 22u afsluiten, ik doe het gewoon niet.
Welke tips kun jij als ZZP ervaringsdeskundige geven aan ZZP’ers die een jaar of twee bezig zijn?
Tip: blijf in ontwikkeling en zorg dat je creatief blijft
Blijf in ontwikkeling, ook al denk je ‘dit is niks voor me’, ga dan toch kijken hoe je het kan oplossen. Als je een constructie hebt bedacht die lijkt op loondienst, is dat dan wat je wil? Hoe blijft je creativiteit bruisen? Als je 5 dagen bij een klant zit en je dan een slaaf voelt van je eigen bedrijf, vind dan een klus van 4 dagen en doe die ene dag die je overhebt dingen waar jij van aangaat. Zorg dat je creatief blijft en hier genoeg tijd voor uittrekt. Als je je vaste lasten kunt betalen door terugkerende klanten is dat financieel aantrekkelijk, maar als iets fixed en vast is, dan komt er ook geen vernieuwing. Je moet in beweging blijven, je kan denken ‘dit is ideaal’, maar dingen kunnen veranderen door oorlog, corona, je kan een kind krijgen of o een andere manier dingen moeten aanpassen, door mee te bewegen kun je hierop inspelen.
Tip 2: coach jezelf en kijk hoe anderen het doen
Coach jezelf en stel jezelf de juiste vragen. Waarom doe ik dit? Waar word ik gelukkig van? Door dit te doen leer je heel veel over jezelf. Daarnaast kun je kijken naar hoe anderen het doen. Kijk de kunstjes af en kijk wat voor jou werkt, want wat voor een ander werkt hoeft niet voor jou te werken.
Heb je ook nog tips voor iemand die 5-10 jaar bezig is met ZZP’en?
Cruciaal is om te overleggen met mensen die je vertrouwt en die je spiegelen om jouw plannen te checken en jouw stip op de horizon in de gaten te houden. Werk niet alleen IN je bedrijf, maar ook AAN je bedrijf. Blijf checken of klanten bij je passen en bij je einddoelen. Onthoud ook: je leert overal wel wat van. Je kan ook een half jaar ergens snuffelen, leren en absorberen. Daarna kun je evalueren of het bij je past of niet. Ga 1x per week of 1x per maand zitten met jezelf en denk na over waar je naar toe wil. Het gaat om kijken, leren, ervaren en erna weer bijsturen. Past wat je doet bij de eindstip? Denk langetermijn: als je over tien jaar je doel bereikt is het ook goed. Blijf doelen stellen en werk je tienjarendoel terug naar een vijfjarendoel, jaardoel, maanddoel en dan week en dagdoelen, op deze manier blokkeer je niet. Maak kleine stappen zodat je einddoel niet als zwaard boven je hoofd hang. Daarnaast zorg ervoor dat je spart met de juiste mensen. Als iemand niet onderneemt, ga daar dan niet mee zitten. Let op naar aan WIE je advies vraag, moeder advies ‘financieel, uitdaging etc. denk je ook om jezelf etc., ondernemer geeft heel ander advies. EXTRA TIP: ga zitten met mensen die het pad al doorlopen hebben.
Meer weten over Pauline:
Pauline’s podcast
Pauline Smale haar bedrijfswebsite fotografie
